Rượu ngô Bắc Hà, Lào Cai, do những người H’Mong ở Hoàng Thu Phố và Bản Phố nấu từ men hạt hồng mi và hạt ngô vốn là loại rượu nổi tiếng thơm ngon của Việt Nam. Rượu Bắc Hà được đưa vào danh mục đặc sản mời gọi du lịch cùng với chợ phiên Bắc Hà, Lào Cai. Với nồng độ cồn khá cao, dao động từ 39 độ đến 49 độ, mùi vị thơm tho và uống không gây chứng đau đầu. Rượu Bắc Hà được tiêu thụ mạnh nhất vùng Tây Bắc Việt Nam với mỗi ngày lên đến vài ngàn lít.
Bà Yang Thị Dửi, thợ nấu rượu ngô Bắc Hà tại dinh vua Mèo Hoàng A Tưởng, Bắc Hà, Lào Cai, chia sẻ với VOA: “Men hồng mi làm từ hạt hồng mi, được trồng ở Bắc Hà. Hạt hồng mi ta xay thành bột, rồi dùng rượu ủ bảy ngày thành men.”
Nấu rượu ngô là sinh kế của người dân Hoàng Thu Phố và Bản Phố, thời du lịch phát triển, cơ hội kiếm sống bằng nghề nấu rượu có phần rộng mở. Tuy nhiên, đời sống của người H’Mong quanh năm bám đồi, bám ruộng ngô ven sườn núi ở Hoàng Thu Phố và Bản Phố vẫn chẳng thể phát triển được.
Ông Chấu Seo Phử, thợ nấu rượu ở Hoàng Thu Phố, Bắc Hà, Lào Cai, chia sẻ với VOA: “Mình cho ngô vào rồi mình nấu trong vòng một ngày, sau đó mình ủ hai ngày. Ủ hai ngày lên men rồi cho vào chum ủ tiếp 7 ngày rồi mới nấu. Buổi sáng mình nấu, lấy trước 5 lít rượu đầu, sau đó lấy tiếp 12 lít, rượu này không ngon nữa.”
Bà Sùng Thị De, thợ nấu rượu ở Hoàng Thu Phố, Bắc Hà, Lào Cai, chia sẻ với VOA: “Ở đây thì mùa nào cũng phải nấu rượu, nấu toàn mang xuống chợ Bắc Hà để bán thôi. Một lít được 11 ngàn đến 12 nghìn đồng.”
Có một thực tế là thời tiết ngày càng trở nên khắc nghiệt, việc trồng tỉa khó khăn. Bên cạnh đó, thời vụ bị rút ngắn bởi các giống ngô siêu trái, siêu hạt du nhập từ Trung Quốc vào Bắc Hà đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng của rượu Bắc Hà. Người nông dân nấu rượu ở Hoàng Thu Phố và Bản Phố gặp rất nhiều khó khăn trong việc duy trì giống ngô bản và cạnh tranh tồn tại với giá rượu ngày càng thấp được nấu từ giống ngô siêu hạt của Trung Quốc.
Bà Sùng Thị De, thợ nấu rượu ở Hoàng Thu Phố, Bắc Hà, Lào Cai, chia sẻ với VOA: “Rượu một năm nấu cả bốn mùa được khoảng 3 triệu (tức là 1 ngày lãi chưa đến 10 ngàn đồng), cộng cả gia súc, gia cầm, một năm kiếm cũng được hơn 10 triệu.”
Ông Chấu Seo Phử, thợ nấu rượu ở Hoàng Thu Phố, Bắc Hà, Lào Cai, chia sẻ với VOA: “Nấu rượu chủ yếu bán để mua mắm muối trong nhà thôi. Sau đó làm ruộng làm nương mới đủ sống. Hèm rượu dùng để nuôi gà, nuôi lợn mới có cái để dư từ rượu.”
Bà Sùng Thị De, thợ nấu rượu ở Hoàng Thu Phố, Bắc Hà, Lào Cai, chia sẻ với VOA: “Nói chung đời sống ở đây còn quá khó khăn, làm chỉ đủ ăn thôi, như vậy là tốt rồi.”
Ngành du lịch phát triển ở thị trấn Bắc Hà được ngót nghét mười năm, đời sống cư dân thị trấn này phát triển khá nhanh. Ngược lại, Hoàng Thu Phố và Bản Phố, hai bản làng đóng vai trò then chốt trong quảng bá du lịch Bắc Hà lại có đời sống hết sức nghèo khổ, lạc hậu mặc dù họ góp một phần không nhỏ vào công nghiệp du lịch nơi đây bằng sắc màu nguyên thủy của họ cũng như hương vị rượu Bắc Hà, xôi bảy màu, rau rừng, thịt lợn bản và trái cây tự trồng. Có thể nói rằng đời sống đồng bào thiểu số vẫn chưa thoát khỏi nghèo nàn và lạc hậu!
Đăng nhận xét